VERTROUWELIJK - MINISTERIE VAN DEFENSIE

AI & Prompt Engineering

Effectief prompten voor het Ministerie van Defensie

Presentatie voor interne training

Vertrouwelijk - Niet verspreiden

Agenda

AI Generalist

Rol en verantwoordelijkheden van een AI-expert

AI Agents

Autonome systemen voor specifieke taken

Agentic Framework

Structuur voor effectieve AI-implementatie

AI Consultant Manager

Beheer van AI-projecten en -teams

En verder...

  • MCP (Multi-Competency Platform)
  • Effectief prompten voor Defensie
  • Veilige LLM-keuzes
  • Best practices & interactieve oefening

AI Generalist

Wat is een AI Generalist?

Een professional met brede kennis van AI-technologieën die deze kan toepassen op diverse domeinen, specifiek afgestemd op defensiebehoeften.

Belangrijk voor Defensie: Kan complexe militaire uitdagingen vertalen naar AI-oplossingen.

Kerncompetenties

  • Technische kennis van LLM's en machine learning
  • Begrip van militaire processen en veiligheidseisen
  • Vaardigheid in effectief prompt engineering
  • Ethiek en compliance in AI-toepassingen

Interactief: Herken je deze rol?

Welke van deze taken zou een AI Generalist bij Defensie waarschijnlijk uitvoeren?

Vertalen van inlichtingenbehoeften naar AI-query's
Ontwikkelen van nieuwe wapensystemen
Evalueren van LLM's op veiligheid and privacy
Directe commando's geven aan operationele eenheden

AI Agents

Definitie

Autonome software-entiteiten die specifieke taken uitvoeren door te interageren met hun omgeving via sensoren (input) en actuatoren (output), met als doel bepaalde doelen te bereiken.

1. Specialisatie

Elke agent is ontworpen voor een specifieke taak (bv. data-analyse, vertaling, bewaking)

2. Autonomie

Werkt met beperkte menselijke interventie na initiële configuratie

3. Adaptiviteit

Kan leren van interacties en prestaties verbeteren

Toepassingen voor Defensie

  • Cyberdreigingsdetectie en -respons
  • Realtime vertaling van buitenlandse communicatie
  • Analyse van grote datasets (satellietbeelden, signalen)
  • Vroegtijdige waarschuwing voor ongebruikelijke patronen

Veiligheidsaspecten

Data-isolatie

Agents opereren in afgeschermde omgevingen

Anonimisering

Persoonsgegevens worden verwijderd voor verwerking

Audit trails

Alle acties worden gelogd voor verantwoording

Agentic Framework

Wat is een Agentic Framework?

Een gestructureerd systeem voor het coördineren van meerdere AI-agents om complexe taken uit te voeren, waarbij elke agent verantwoordelijk is voor een specifiek subdoel binnen het grotere doel.

Voor Defensie: Hiërarchische organisatie van agents die samenwerken aan militaire operaties, inlichtingenanalyse of logistieke planning, met strikte controlemechanismen.

Agentic Framework Structura
Command Agent
Intel Agent
Geo Agent
Comms Agent
Data Validator
Security Layer
Audit Logger

Voordelen

  • Modulaire aanpak voor complexe problemen
  • Schalbaarheid door specialisatie
  • Foutisolatie - problemen in één agent beïnvloeden niet het hele systeem
  • Betere controle over informatieflows

Implementatie-uitdagingen

  • Complexe integratie met bestaande systemen
  • Hoge eisen aan beveiliging en compliance
  • Noodzaak voor continue monitoring
  • Training van personeel op nieuwe workflows

AI Consultant Manager

Rolbeschrijving

De AI Consultant Manager fungeert als brug tussen technische AI-teams en operationele eenheden, met speciale aandacht voor veiligheid en compliance binnen defensiecontext.

Kernverantwoordelijkheden

  • Vertalen van operationele behoeften naar technische specificaties
  • Toezicht houden op AI-implementaties
  • Risicoanalyses uitvoeren voor nieuwe AI-toepassingen
  • Training en bewustwording faciliteren

Vaardigheden

Technisch begrip

Kennis van AI/ML, zonder noodzakelijk zelf te programmeren

Regulatorisch inzicht

Begrip van defensieprotocollen en privacywetgeving

Communicatie

Effectief overbruggen van technisch-operationele kloof

Security mindset

Risico's identificeren en mitigeren

Interactief Scenario

Stel: Een inlichtingeneenheid wil een AI-agent ontwikkelen om sociale media te monitoren op potentiële dreigingen. Welke stappen zou een AI Consultant Manager nemen?

1. Behoefteanalyse

  • Precieze scope bepalen
  • Gevoeligheidsniveau classificeren
  • Operationele constraints identificeren

2. Technische vertaling

  • Datavereisten specificeren
  • Outputformaten definiëren
  • Integratiepunten aangeven

3. Veiligheidsreview

  • Privacy-impactanalyse
  • Data-retentiebeleid
  • Toegangscontroles

4. Implementatieplan

  • Faseeringsstrategie
  • Testprotocol
  • Trainingsplan gebruikers

Oefening: Welke aanvullende overwegingen zijn specifiek relevant voor het Ministerie van Defensie in dit scenario?

MCP (Multi-Competency Platform)

Definitie

Een geïntegreerd systeem dat verschillende AI-competenties combineert (taal, beeld, data-analyse, besluitvorming) in één coherent platform, speciaal ontworpen voor defensiebehoeften.

MCP stelt Defensie in staat om complexe, multidimensionale problemen aan te pakken door verschillende AI-capaciteiten naadloos te combineren binnen strikte veiligheidskaders.

MCP Architectuur
NLP Engine
Computer Vision
Data Fusion
Decision Support
Security Layer
Access Control
Gecentraliseerde Management Console

Toepassingen

Situational Awareness

Integratie van diverse databronnen voor compleet operationeel beeld

Multilingual Analysis

Realtime verwerking van meertalige communicatie

Network Analysis

Identificeren van relaties en patronen in complexe netwerken

Veiligheidskenmerken

  • Multi-factor authenticatie voor alle toegang
  • End-to-end encryptie van alle data
  • Granulaire toegangscontrole op basis van clearance levels
  • Automatische data-sanitizatie voor export
  • Onveranderlijke audit logs voor alle activiteiten

Effectief Prompten voor Defensie

Wat is Prompt Engineering?

De kunst en wetenschap van het formuleren van instructies (prompts) aan AI-systemen om nauwkeurige, relevante en veilige resultaten te verkrijgen, speciaal afgestemd op gevoelige defensiecontexten.

Voor Defensie: Prompt engineering moet niet alleen effectief zijn, maar ook rekening houden met operationele veiligheid, informatiebeveiliging en ethische overwegingen.

Basisprincipes

1

Specificiteit

Duidelijke, gedetailleerde instructies met relevante context

2

Veiligheid

Geen gevoelige informatie in prompts verwerken

3

Stapsgewijze instructies

Complexe taken opdelen in beheersbare stappen

4

Outputcontrole

Gewenste formaat en structuur specificeren

Geavanceerde Technieken

Multi-shot prompting

Voorbeelden geven van gewenste antwoordstijl

Roltoewijzing

AI een specifieke rol geven (bv. "Je bent een militaire analist...")

Perspectieven

Vragen om alternatieve scenario's te overwegen

Verificatie

Vragen om bronnen of onderbouwing te geven

Interactieve Prompt-oefening

Verbeter de volgende prompt voor een defensiegerelateerde analyse:

"Vertel me over militaire bases in het Midden-Oosten."

Problemen: Te breed, geen veiligheidsoverwegingen, geen outputrichtlijnen

Verbetering 1: Specificiteit

"Geef een overzicht van de typische kenmerken van militaire bases van NATO-landen in het Midden-Oosten, gefocust op algemene structuren zonder specifieke locaties te noemen."

Verbetering 2: Veiligheid

"Analyseer de logistieke uitdagingen voor bevoorrading van militaire bases in woestijnomgevingen, gebruik alleen openbare bronnen als referentie."

Uitdaging: Maak een veilige prompt

Ontwerp een prompt voor het analyseren van cyberdreigingspatronen zonder gevoelige informatie te onthullen:

Veilige LLM's voor Defensie

Selectiecriteria

Bij keuze van Large Language Models voor defensietoepassingen zijn deze factoren cruciaal:

1. Data Control

Waar en hoe wordt data verwerkt en opgeslagen?

2. Compliance

Voldoet aan relevante wetgeving (AVG, etc.)

3. Auditability

Zijn processen traceerbaar en verifieerbaar?

4. Security

Encryptie, toegangscontroles en beveiligingsprotocollen

5. Sovereignty

Onder welk juridisch regime valt de aanbieder?

6. Customization

Mogelijkheid tot aanpassen voor defensiespecifieke behoeften

Aanbevolen Opties

Azure OpenAI Service

Enterprise-versie van OpenAI-modellen met geavanceerde beveiliging en data-isolatie, speciaal voor overheids- en defensiegebruik.

Compliance Encryptie EU Data

On-premise LLM's

Zelf gehoste open-source modellen zoals LLaMA 2 of Falcon, volledig binnen defensie-infrastructuur, met maximale controle over data.

Sovereign Custom Isolated

GovTech Solutions

Gespecialiseerde aanbieders zoals Aleph Alpha (EU) or Sovereign AI-initiatieven, ontworpen voor overheidsbehoeften.

Specialized Gov Focus

Te Vermijden Opties

Publieke ChatGPT

Standaard OpenAI interface - data wordt gebruikt voor modelverbetering en opgeslagen op Amerikaanse servers.

Risico No Control

Niet-EU Aanbieders

Cloud-aanbieders zonder EU-data centers of onder extraterritoriale wetgeving (bv. CLOUD Act).

Juridisch Risico Compliance

Onbekende Open-Source

Niet-geverifieerde modellen met mogelijke backdoors, bias of kwaliteitsproblemen.

Security Betrouwbaarheid

Interactieve Selectie-oefening

Stel: Een eenheid wil een LLM implementeren voor analyse van openbare dreigingsinformatie. Welke opties zou je aanbevelen?

Azure OpenAI (Government Tier)

Geïsoleerde instantie met geavanceerde beveiliging

Standaard ChatGPT Plus

Bekend en gebruiksvriendelijk

On-premise LLaMA 2

Volledige controle binnen defensienetwerk

Google Bard Enterprise

Geavanceerde mogelijkheden

Aleph Alpha (Duitsland)

EU-soevereine oplossing

Anthropic Claude via AWS

Geavanceerd model met beperkte logging

Best Practices voor Defensie

Richtlijnen voor Effectief en Veilig Prompten

1. Dataveiligheid

  • Geen gevoelige informatie in prompts verwerken
  • Generieke scenario's gebruiken in plaats van specifieke cases
  • Anonimiseren van voorbeelddata voor training

2. Prompt Structuur

  • Duidelijke roldefinitie ("Je bent een militaire analist...")
  • Specifieke outputformaten aangeven (bullet points, tabel, etc.)
  • Context en beperkingen expliciet maken

3. Validatie

  • Altijd bronvermelding vragen voor claims
  • Cross-checken met bekende informatie
  • Human-in-the-loop voor kritieke beslissingen

4. Operationele Processen

  • Prompt libraries voor gestandaardiseerde queries
  • Versiebeheer voor prompts en resultaten
  • Periodieke review van AI-gebruik in workflows

Prompt Template voor Defensie

# Roldefinitie

"Je bent een senior militaire analist gespecialiseerd in [DOMEIN]. Je werkt voor het Ministerie van Defensie en je analyses worden gebruikt voor [DOEL].

# Taakomschrijving

Analyseer het volgende scenario: [GENERIEKE BESCHRIJVING ZONDER GEVOELIGE DETAILS].

# Richtlijnen

- Gebruik alleen openbare bronnen of goedgekeurde defensiedatasets
- Vermeld altijd de aannames die je maakt
- Geef een risicoanalyse met waarschijnlijkheid en impact (laag/medium/hoog)
- Structureer het antwoord als volgt: [GEWENSTE STRUCTUUR]

# Beperkingen

- Noem geen specifieke locaties, eenheden of capaciteiten
- Houd rekening met [RELEVANTE BELEIDSDOCUMENTEN]
- Markeer onzekerheden duidelijk in het antwoord"

Interactieve Samenvatting

AI Generalist

Brug tussen techniek en operatie

AI Agents

Gespecialiseerde, veilige tools

Prompten

Specifiek, veilig, gestructureerd

Wat heb je geleerd?

Selecteer de belangrijkste inzichten uit deze presentatie: